Jnb Interview
Graffiti in Xanthi (GIX) | BAQURE (Q), BESORE (B), ΚERT (K), JNB
Η συνέντευξη είχε την μορφή ερωτηματολογίου και έγινε διαδικτυακά.
GIX: Μπορείς να δώσεις ένα σύντομο βιογραφικό που να εξηγεί την σχέση σου με το graffiti?
Η συνέντευξη είχε την μορφή ερωτηματολογίου και έγινε διαδικτυακά.
GIX: Μπορείς να δώσεις ένα σύντομο βιογραφικό που να εξηγεί την σχέση σου με το graffiti?
Κ: Ξεκίνησα, αν δεν με απατά η μνήμη μου, τέλη 96. Πρώτα ερεθίσματα από μια επίσκεψη στην συμπρωτεύουσα την ίδια χρονιά. Έπειτα, ήρθε η γνωριμία με τον Bone (rip) στο skatepark της Ξάνθης το καλοκαίρι του 96. Ταυτόχρονα, κάποια στοιχειώδη σημάδια δια χειρός Hors (μετέπειτα Emoz) υπέπεσαν στην αντίληψή μου.
B: Αν θυμάμαι καλά η πρώτη μου επαφή με το graffiti ήταν στους στίχους των TXC. Στη συνέχεια η γνωριμία μου με τους υπόλοιπους JNB στους τοίχους και προσωπικά με κέρδισε.
Q: Η πρώτη επαφή με τον κόσμο του graffiti – HipHop etc, έγινε μέσα από ταινίες. Εντυπωσιάστηκα! Εκείνη την εποχή βέβαια στην Ξάνθη δεν υπήρχε τίποτα. Πρέπει να ήταν το ’97, όταν γνωριστήκαμε με τον Kert και ξεκίνησαν όλα…
GIX: Πως επέλεξες αυτό το tag? Τι σημαίνει αυτό το όνομα-προσωπικότητα για σένα?
K: Το σημερινό μου tag προέκυψε σχεδόν τυχαία αρχές 97, σε μια προσπάθεια να αντιγράψω ένα κομμάτι του Kent από ένα μονοσέλιδο του stylefile του 96. Το τελικό αποτέλεσμα διαβαζόταν ως Kert. Τα ίδια τα γράμματα αλλά και η σειρά τους μου άρεσε. Επίσης, το θεώρησα εύηχο, οπότε το κράτησα. Από τότε μέχρι και σήμερα αυτό το όνομα εκφράζει όλες τις συγκρούσεις και αντιφάσεις αλλά και την εξέλιξη και την επιβεβαίωση μιας προσωπικότητας.
Β: Το tag μου προέκυψε από καθαρή επιλογή γραμμάτων. Ξεκίνησα ως Loop (λειτουργία του στερεοφωνικού μου) με tags. Στη συνέχεια ως Nore και τελικά τα γράμματα που με κέρδισαν ήταν αυτά που με κάνουν γνωστό σήμερα. Besore.
Q: Το tag μου σημαίνει το προφανές (greeklish) και με εκφράζει απόλυτα, ασχέτως της πραγματικής κατάστασης! Αρχικά είχα δοκιμάσει και άλλα tags, ποτέ όμως δεν «έβαψα» με αυτά. Παλιότερα συνήθιζα να το «κόβω», π.χ. BAQ ή QUR .
GIX: Ανήκετε σε κάποιο crew? Ποια η σημασία και ο ρόλος του για σας?
JNB: Το jnb crew συστάθηκε το 97, με το πρώτο jnb κομμάτι να παράγεται στα μέσα της ίδιας χρονιάς. Γέννημα 4 πιτσιρικάδων τότε (Baqure, Besore, Deron, Kert) και θρέμμα 5 εφήβων (οι προαναφερθέντες +Hazt), σήμερα συνεχίζει να υπάρχει με τρία μέλη. Το jnb crew εκτός από παρέα και πολυετή φιλία, σε καθαρά graffiti επίπεδο υπήρξε το πεδίο ανταλλαγής υλικού, απόψεων και τεχνοτροπίας. Επίσης, έχει τόσο αξιολογικό ρόλο, αφού οι ιδέες που γεννιούνται σε σκίτσο «κρίνονται», όσο και εκπαιδευτικό, όπου και ο ένας «διδάσκει» τον άλλο εναλλάξ. Υπήρξε, και συνεχίζει να είναι, ένα δυναμικό πεδίο συνδιαλλαγής και αλληλοδιαμόρφωσης προσωπικοτήτων αλλά και πυρήνας δημιουργικής σκέψης και παραγωγής, σε πολλαπλά επίπεδα.
GIX: Τι θεματικές επιλέγεις στα κομμάτια σου και γιατί?
Κ: Lettering μόνο, και κυρίως το όνομα του crew μου. Γιατί? Πρώτον, επειδή η ονοματογραφία ήταν και είναι ο πυρήνας του graff, και δεύτερον γιατί αυτό μου αρέσει, αυτό δουλεύω και εξελίσσω, και θεωρώ ότι μπορώ να το κάνω καλύτερα. Βέβαια, μια χαρά και τα characters αλλά για αυτούς που τα γουστάρουν και τα έχουν. Άλλωστε τι είναι ένα production χωρίς τους characterάδες?
B: Lettering μόνο, προς το παρόν. Πάντα με γοήτευαν τα γράμματα και πίστευα στις άπειρες δυνατότητες που σου δίνουν. Αλλά πίστευα και πιστεύω ότι ο συνδυασμός με characters ή κάτι “ζωγραφικό” δίνουν μοναδικό αποτέλεσμα. Συνέχεια στους τοίχους.
Q: Ξεκίνησα με lettering, δηλαδή τα βασικά! Έχω και μερικά characters στο ενεργητικό μου. Τελευταία ασχολούμαι με πινέλα και έχω περάσει σε πιο abstract σχέδια (όχι τόσο graffiti). Κάνω κύκλους…
GIX: Τι και ποιοι επηρέασαν το στυλ σου?
K: Στα πρώτα βήματα, μιας και τότε δεν υπήρχε σκηνή στην Ξάνθη, διαμορφωτικές επιρροές δέχτηκα από τον Bone(rip), καθώς και από άλλα παιδιά από Καβάλα και Δράμα (είτε μέσω διαπροσωπικών σχέσεων είτε μέσω του Ασήμι 925), αλλά και από τον Nuer, ο οποίος ήταν ο δίαυλος μας με την σκηνή της πρωτεύουσας. Λίγο αργότερα ήρθε και η γνωριμία με τον Dee71, ο οποίος, με τις καίριες και επίμονες παρατηρήσεις του (μέσω αλληλογραφίας τότε), προσπάθησε να μου δώσει να καταλάβω τα βασικά. Το αν και τι κατάλαβα βέβαια είναι μια άλλη ιστορία! Φυσικά, η πλέον ισχυρή επιρροή προήλθε από το ίδιο το crew. Σήμερα, το στυλ μου επηρεάζεται κυρίως από διάφορες οπτικές τέχνες, την αρχιτεκτονική ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να μου προκαλέσει το ενδιαφέρον.
Β: Όπως προείπε και ο Kert, οι πρώτες μας επιρροές ήταν από τις σκηνές της Καβάλας και της Δράμας και φυσικά κυρίως μεταξύ των ίδιων των JNB. Στη συνέχεια ήρθε η επαφή, μέσω περιοδικών και βιβλίων, με τη δουλειά των SGB και 114, που τότε ήταν στα ντουζένια τους και αποτελούσαν μεγάλη επιρροή. Σήμερα πιο πολύ, πέρα από το graffiti επίπεδο, νομίζω ότι με επηρεάζουν στοιχεία γραφιστικής αλλά και οτιδήποτε άλλο δημιουργικό στοιχείο (κομικ, φωτογραφία, design) που προσπαθώ να ενσωματώσω στο style μου.
Q: Θα συμφωνήσω με τα παραπάνω. Πάνω απ’ όλα δίνω βάση σε αυτά που θα πούμε μεταξύ μας σαν JNB. Προσθέτω προσωπικές επιρροές από κλασικούς ζωγράφους, κυρίως σουρρεαλιστές και όχι μόνο. Τα πάντα, όμως, μπορούν να σου δώσουν ιδέες, ακόμα και το μωσαϊκό στο πάτωμα με εμπνέει!
Q: Θα συμφωνήσω με τα παραπάνω. Πάνω απ’ όλα δίνω βάση σε αυτά που θα πούμε μεταξύ μας σαν JNB. Προσθέτω προσωπικές επιρροές από κλασικούς ζωγράφους, κυρίως σουρρεαλιστές και όχι μόνο. Τα πάντα, όμως, μπορούν να σου δώσουν ιδέες, ακόμα και το μωσαϊκό στο πάτωμα με εμπνέει!
GIX: Ξεχωρίζετε κάποιους Ξανθιώτες, Έλληνες ή ξένους writers?
JNB: Σε τοπικό επίπεδο δεν μπορεί κανείς να μην ξεχωρίσει τα funkie styles των Ezion και Zota, ή τα πιο πειραματικά των Goa και Son, καθώς και τους χαρακτήρες των Sipe και Azer. Σε εθνικό επίπεδο, οι “σχολές” Αθήνας και Θεσσαλονίκης σίγουρα ξεχωρίζουν αλλά και διάφοροι writers από την επαρχεία (κυρίως) της Β. Ελλάδας το έχουν πάει αλλού (πχ βλέπε Shuen). Από ξένους τι να πρωτοπεί κανείς…
GIX: Ποια η σχέση του hip-hop και του graffiti για σένα?
K: Αδιαμφισβήτητα το graffiti είναι κομμάτι της hip-hop κουλτούρας. Παρόλα αυτά, το hip-hop υπήρξε το όχημα διάδοσης του graffiti, όχι ο χώρος μέσα στον οποίο γεννήθηκε. Για μένα τα δύο τους μοιράζονται περισσότερο μια “οικογενειακή ομοιότητα” αλλά όχι μια αιτιακή σχέση.
B: Θα συμφωνήσω με το ότι το hip hop ήταν και είναι το όχημα του graffiti. Σίγουρα δεν είναι αναγκαίο το ένα να συνδυάζεται με το άλλο. Αλλά ποια άλλη κουλτούρα το στήριξε τόσο πολύ;
Q: Δε θα διαφωνήσω με τους από πάνω. Και για μένα ήταν αλληλένδετα σε κάποια φάση της ζωής μου. Τώρα πλέον δε τα συγχέω και δε τα συσχετίζω.
GIX: Πως πιστεύετε ότι επηρεάζει το graffiti μια πόλη?
JNB: Πέρα από την εικόνα της πόλης, το graffiti αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνεί το ανθρωπογενές της. Αλλάζει την αστική σκοπιά όχι μόνο των writers αλλά και αυτών που πέφτουν πάνω στο graffiti καθημερινά, προκαλώντας τους είτε θετικά είτε αρνητικά αισθήματα. Το αν ομορφαίνει ή ασχημαίνει την εκάστοτε πόλη είναι μια άλλη κουβέντα. Όλο το νόημα συμπυκνώνεται σε μια ατάκα ενός μη-writer φίλου κατά την διάρκεια ενός κοινού μας ταξιδιού: «Ρε φίλε, είναι σαν να μην ζει κανείς εδώ…δεν έχει καν γκράφιτι!»
GIX: Ο σκληρός πυρήνας θεωρεί ότι το παράνομο είναι το γνήσιο ενώ το νόμιμο graffiti η εξωραϊσμένη εικόνα του. Ποια η θέση σας?
Κ: Το graffiti είναι ζήτημα προθέσεων. Για μένα είναι γνήσιο αν είναι συνεπές και πιστό σε αυτές τις προθέσεις, είτε αυτό λέγεται νόμιμο είτε παράνομο. Άλλωστε, το νόμιμο είναι η (συνήθως) φυσική κατάληξη στην “καριέρα” ενός writer, αφού μεγαλώνοντας το thrill για δέσιμο παύει να είναι και πολύ δελεαστικό.
B: Η πρόθεση είναι να το εξελίσσεις, το που και πως θα το κάνεις στην τελική θα το κρίνουν οι υπόλοιποι writers.
Q: Αυτά είναι ταμπέλες! Λες και το παράνομο έχει κάποιο σήμα κατατεθέν, ενώ το νόμιμο κορνίζα και τζάμι. Το graffiti παραμένει το ίδιο. Λίγο έως πολύ όλοι μεταπηδούν από το παράνομο στο νόμιμο και τούμπαλιν.
GIX: Με τι κριτήρια επιλέγετε τα μέρη που θα βάψετε? Πιστεύετε ότι κάποια μέρη δεν χρειάζεται ή δεν πρέπει να βαφτούν?
JNB: Αυτό είναι σε συνάρτηση τόσο με το τι θέλουμε να κάνουμε όσο και με την διάθεση την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Άραγμα, παρέα, αναζήτηση, ένα καλό production κτλ. Για παράδειγμα, είναι πολύ διαφορετική κατάσταση να βάφεις ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο με το να κάνεις έναν τοίχο στο 5ο-10ο. Όλα έχουν τη δική τους μαγεία. Όσο για το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, θεωρούμε ότι έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβάνεται ο κάθε writer τον κοινωνικό, πολιτισμικό, οικονομικό κοκ αντίκτυπο της δραστηριότητάς του.
GIX: Ποια η άποψή σας σχετικά με το crossing και το overwriting?
JNB: Στο graffiti ισχύει κάτι αντίστοιχο της τροφικής αλυσίδας στο ζωικό βασίλειο: όπου μεγάλα «ζώα» τα pieces όπου μικρά τα tags, όπου «βασίλειο» ο ανταγωνισμός και η επικράτηση των καλύτερων στους τοίχους. Άλλωστε, είναι γνωστοί οι άγραφοι «κανόνες» αναφορικά με τα πατήματα στο παιχνίδι που λέγεται graffiti: μην πατάς καλύτερο κομμάτι με χειρότερο, μην πατάς με throw up ένα piece κτλ.
GIX: Το respect τι παίζει ρόλο για σας και γιατί?
JNB: Ο σεβασμός κερδίζεται με τον καιρό και είναι συναρτήσει τόσο της σκληρής δουλειάς όσο και της συμπεριφοράς του κάθε writer. Η αλήθεια είναι ότι για μας σήμερα ο σεβασμός δεν είναι ούτε αυτοσκοπός αλλά ούτε και πρώτη προτεραιότητα. Βέβαια, όλοι κρίνουμε και όλοι κρινόμαστε…
GIX: Υπάρχει κατά τη γνώμη σας διάκριση μεταξύ street art και graffiti?
JNB: Επί της ουσίας το μεν είναι η εξελιγμένη μορφή του δε, σε μια προσπάθεια των αστικών δημιουργών (και όχι αποκλειστικά των writers) για επικοινωνιακή αμεσότητα με ένα ευρύτερο κοινό. Ωστόσο, η κοινωνική πρόσληψη των δύο είναι εντελώς διαφορετική: το μεν αντιμετωπίζεται με καχυποψία το δε ως τέχνη, οι μεν writers ως βάνδαλοι οι δε street artists ως καλλιτέχνες. Αν βάφεις με cans είσαι κακός, αν το κάνεις με πινέλο είσαι γλυκούλης. Επίσης, έχουν τρομακτική διαφορά τόσο σε δημιουργικό όσο και σε εκτελεστικό επίπεδο.
GIX: Εμπνέεστε από την εκάστοτε πόλη?
JNB: Ε, δεν έχουμε βάψει και τόσες πολλές. Περισσότερο από το spot, το οποίο με την σειρά του επηρεάζεται από την χωροθέτησή του στην πόλη. Το πιθανό νυχτερινό φως, τα αυτοκίνητα, η υφή, οι ήχοι, τα πάντα παίζουν τον ρόλο τους σε εκτελεστικό επίπεδο αλλά και στο αντίστοιχο της πρόσληψης. Σίγουρα μία πόλη “ήσυχη” όπως η Ξάνθη σε επηρεάζει διαφορετικά από ότι μια πόλη σαν την Αθήνα στο πού και πώς θα βάψεις.
GIX: Πιστεύετε ότι οι writers προσπαθούν να εκφράσουν κάτι το τοπικό?
JNB: Αν και οι προσλαμβάνουσες των writers έχουν γίνει παγκόσμιες, μετά την είσοδο του διαδικτύου στην καθημερινότητα, πιστεύουμε ότι υπάρχει πάντα ένα διακριτό, αν και πολλές φορές φευγαλέο, τοπικό ιδίωμα στην γραφή του καθενός (είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο). Άλλωστε, η πρόσληψη και εγγραφή μιας βιωμένης εικόνας στον πραγματικό κόσμο είναι ισχυρότερη από αυτή μιας ψηφιακής οθόνης. Είναι ενδεικτικό του γεγονότος αυτού ότι η κάθε χώρα έχει στοιχεία που χαρακτηρίζουν την σκηνή της.
GIX: Προσπαθείς να δηλώσεις κάτι συγκεκριμένο με το graffiti?
Κ: Τίποτα περισσότερο από το όνομά μου και την διάθεσή μου μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Με ενδιαφέρει η ενδοεπικοινωνία με την σκηνή παρά με ένα ευρύτερο κοινό. Αδιαμφισβήτητα όμως, η πράξη της δημόσιας γραφής αυτή καθ’ αυτή είναι πολιτική, υπό την έννοια ότι είναι ένας “αιρετικός” τρόπος επικοινωνίας, ύπαρξης και χρήσης του δημόσιου χώρου.
B: Πέραν της επικοινωνίας μου με τους άλλους writers, το graffiti για μένα είναι η δήλωση της ύπαρξης μου στο δημόσιο χώρο, γεγονός που η ευρύτερη κοινωνία συνήθως αγνοεί. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι η πόλη φτιάχτηκε για να την κοιτάμε, και όχι για να τη διαμορφώνουμε και ότι η επέμβαση στο πώς είναι θεωρείτε ως και παράνομη.
Q: Αν και μου αρέσουν τα μονόχρωμα και μουντά ρούχα, σιχαίνομαι τους γκρίζους τοίχους. Με αφορμή προηγούμενη ερώτηση, αν το κάνεις νόμιμα είναι αυτόματα και ωραίο, ενώ το παράνομο είναι μουτζούρα. Θέλω να βλέπω χρώματα και σχήματα παντού και όχι μόνο να τα φαντάζομαι. Είναι από τις πιο κοινωνικά ρομαντικές μορφές επικοινωνίας, όπου οι τοίχοι λειτουργούν σα σκισμένα χαρτάκια που ανταλλάσσονται μηνύματα!
GIX: Ποια πιστεύετε ότι είναι η σημασία της δόξας για την graffiti σκηνή και ποια για σας?
JNB: Ιστορικά, το fame υπήρξε αρχικά ο κεντρικός πυρήνας και η μετέπειτα κινητήριος δύναμη της εξέλιξης του graffiti. Για μας η δόξα δεν είναι αυτοσκοπός, πιθανόν όμως στα πρώτα μας βήματα να διεγνώσθη ως τέτοιος. Είναι γνωστό ότι ο πυρήνας (το tag) και η αρχή του graffiti (η επαναληπτική γραφή του tag) δείχνουν από μόνα τους την εξέχουσα θέση της δόξας στην συγκεκριμένη δραστηριότητα. Άλλωστε I’m out for fame…
GIX: Σε τι επίπεδο θεωρείτε ότι βρίσκεται η σκηνή της Ξάνθης?
JNB: H σκηνή της Ξάνθης, αν συγκριθεί με αντίστοιχου μεγέθους πόλεις, είναι από τις πιο καλές και δραστήριες πανελληνίως. Σε αυτό σημαντικό ρόλο έπαιξαν με την σποραδική ή συνεχή παρουσία τους στην πόλη writers από άλλες περιοχές. Εξίσου σημαντικές υπήρξαν και οι πρωτοβουλίες διοργάνωσης festivals και εκθέσεων από ντόπιους writers που έκαναν την σκηνή μας πιο εξωστρεφή. Ίσως το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι μονάδες που απαρτίζουν την σκηνή, ανεξαρτήτου ηλικίας και εμπειρίας, είναι άτομα ώριμα που ξέρουν να συνυπάρχουν αρμονικά και να συνεργάζονται για το καλύτερο. Μας χαροποιεί ιδιαίτερα που δεν παρατηρούνται καφρίλες όπως σε διάφορες άλλες πόλεις. Όμως, πέρα από το πραγματικά υψηλό επίπεδο και ακέραιο attitude των writers, η σκηνή μας ελλείπεται, τουλάχιστον για την ώρα, από καλούς νέους bombers αλλά και αφοσιωμένους νεαρούς legalάδες.
GIX: Τέλος, γιατί κάνετε graffiti? Θα σας έκανε κάτι να σταματήσετε?
JNB: Για να επικοινωνήσουμε αυτό που νιώθουμε μέσα από την παρέα και την ομορφιά αυτής της δραστηριότητας. Το κάνουμε τόσο για τη στιγμή και ίσως ακόμη περισσότερο για εκείνο το 30λέπτο ενατένισης που ακολουθεί την εκτέλεση του κομματιού. Είναι γνωστό ότι απουσιάζαμε για κάποιο καιρό (οι λόγοι, για αυτούς που μας ξέρουν, είναι προφανείς), αλλά το πάθος της επιστροφής μας κάνει το λιγότερο αισιόδοξους για το μέλλον.
GIX: Χαιρετισμούς και σεβασμό σε:
JNB: Σεβασμό στην πρώην, την νυν και την επόμενη… γενιά! Ακόμη περισσότερο σε αυτούς που παρέλαβαν την σκυτάλη της graffiti σκηνής στην Ξάνθη γύρω στο 2000 και εκτίναξαν το επίπεδο και τη φήμη της, διατηρώντας τη φλόγα ζωντανή και μεταλαμπαδεύοντας το πάθος στους επόμενους.
Respect σε FF, OUTOPIA, STB, Dee71, Jeik, Dezoe, Wizard, Kebo, Think, Frs, Ore, Ozma, Eron, Spek, Σκιώδη Τύπο, Μικρό Κλέφτη και Βόρεια Αστέρια, Squeezy Anks, Aber, Adult, Stuf, και όλη την νέα γενιά της πόλης μας. Τέλος, χαιρετισμούς σε όλους τους φίλους που χάθηκαν με αυτά και με εκείνα, αλλά είναι πάντα σαν να παραμένουν μαζί μας: Deron, Hazt, Nuer, Bone(rip).
One love 2 all.
Jnb-FF, 7ο Δημοτικό, 2012
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ:
2012
,
Baqure
,
Besore
,
FF
,
Hall of Fame
,
Jnb
,
Kert
,
Masterpiece
,
Sipe
,
Zota